Trong chuyên mục Bạn Đọc của báo ANTD có phần đóng góp sửa đổi Bộ luật dân sự, mục này có đóng góp của luật gia Nguyễn Tiến Hòa, công ty luật SBLAW. Chúng tôi trân trọng giới thiệu nội dung bài viết:
ANTĐ – Về bồi thường thiệt hại vật chất, Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại về vật chất là trách nhiệm bù đắp tổn thất vật chất thực tế, tính được thành tiền do bên vi phạm gây ra, bao gồm tổn thất về tài sản, chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế, khắc phục thiệt hại, thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút.
Theo Luật sư Nguyễn Tiến Hòa – Công ty Luật S&B, thực tế việc thực hiện quy định về bồi thường thiệt hại vật chất đang rất vướng ở điểm sau: Trong một hợp đồng, hai bên giao kết trước cụ thể về bồi thường thiệt hại, có thể là một khoản tiền hoặc một tỷ lệ % cụ thể tính trên tổng giá trị hợp đồng. Nếu việc bồi thường thiệt hại xảy ra và hai bên đều tự nguyện thực hiện theo đúng hợp đồng, tức là bên vi phạm tự nguyện trả cho bên bị vi phạm khoản tiền đã ấn định hoặc số tiền bằng tỷ lệ % tính trên giá trị hợp đồng, thì không có chuyện gì đáng bàn.
Tuy nhiên, nếu bên vi phạm không tự nguyện chi trả khoản bồi thường thiệt hại, thì buộc bên bị thiệt hại phải khởi kiện yêu cầu tòa án xét xử. Thực tế thời gian qua, điều khoản hợp đồng về bồi thường thiệt hại nêu ở trên được thừa nhận hoặc bị từ chối bởi quan điểm cá nhân của từng thẩm phán khi xét xử. Thực tế tồn tại song song hai luồng quan điểm của thẩm phán, một là: thừa nhận điều khoản của hợp đồng về những thỏa thuận trước đã ghi trong hợp đồng mức bồi thường cụ thể; hai là: tuyên vô hiệu điều khoản bồi thường thiệt hại và xét xử theo mức thiệt hại thực tế.
“Theo quan điểm của tôi, Dự thảo Bộ luật Dân sự nên sửa đổi quy định về bồi thường thiệt hại vật chất theo hướng chấp nhận sự thỏa thuận trước của hai bên về một mức bồi thường thiệt hại. Bởi lẽ, hợp đồng chính là sự thỏa thuận giữa hai bên giao kết hợp đồng. Do vậy, pháp luật nên tôn trọng và chấp nhận sự đồng thuận giữa hai bên khi họ giao kết hợp đồng. Mặt khác, việc chấp nhận về thỏa thuận trước mức bồi thường cũng khiến các bên tự có áp lực phải thực hiện đúng hợp đồng, nếu không muốn phải bồi thường cho hành vi vi phạm của mình” – Luật sư Nguyễn Tiến Hòa phân tích.
