Luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW có bài trả lời phỏng vấn báo ICTnews về vấn đề tin nhắn rác trên facebook, chúng tôi trân trọng giới thiệu nội dung bài phỏng vấn:
Theo phản ánh của độc giả ICTnews, gần đây, có hiện tượng rất nhiều người dùng mạng xã hội, cụ thể là Facebook bị các tài khoản Facebook khác tự động thêm họ vào các nhóm nói chuyện (chat room), hoặc gửi tin nhắn rác vào hòm thư (inbox) của người dùng để rao bán sim điện thoại, bất động sản… với tần suất lớn và hiện Facebook, người dùng vẫn chưa có giải pháp để ngăn chặn việc này.
Theo điều tra của ICTnews, có một số công ty bán các phần mềm cho các đối tượng có nhu cầu, phần mềm này dùng để qua mặt các rào cản an ninh, hoặc điều kiện của Facebook để gửi tin nhắn không mong muốn tới mọi người.
Đề nghị Luật sư tư vấn cho bạn đọc một số vấn đề sau đây:
– Đứng trên quan điểm của những người am hiểu về pháp luật, đề nghị luật sư tư vấn trong trường hợp này, những người tự động gửi các tin nhắn đến nhiều người khác nhau với tần suất lớn, họ có vi phạm pháp luật hay không?
Trả lời: Theo quy định của Nghị định số 90 về chống thư rác ngày 13/08/2008, Nghị định số 77/2012/NĐ-CP của Chính phủ: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 90/2008/NĐ-CP ngày 13 tháng 8 năm 2008 của Chính phủ về chống thư rác thì rõ ràng hành vi tự động gửi các tin nhắn đến nhiều người khác nhau với tần suất lớn là hành vi vi phạm pháp luật.
Theo quy định tại Nghị định số 90 tại Điều 6 cũng nêu rõ là cấm gửi thư rác trong mọi tình huống và cũng căn cứ vào quy định của 2 nghị định nêu trên thì khi gửi tin nhắn, người gửi tin nhắn phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
“… Điều 7. Nguyên tắc gửi thư điện tử, tin nhắn quảng cáo đối với tổ chức, cá nhân
Chỉ được phép gửi thư điện tử quảng cáo, tin nhắn quảng cáo đến người nhận khi có sự đồng ý một cách rõ ràng trước đó của người nhận.
….
Không được phép gửi quá 01 tin nhắn quảng cáo có nội dung tương tự nhau tới một số điện thoại trong vòng 24 giờ và chỉ được phép gửi trong khoảng thời gian từ 7giờ đến 22 giờ mỗi ngày trừ trường hợp đã có thoả thuận khác với người nhận.
Và nhưng người gửi tin nhắn rác có thể phải chịu chế tài xử phạt vi phạm vi phạm hành chính là phạt tiền từ 40.000.000 đến 50.000.000 đồng (theo quy định tại Nghị định 74/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện).
Câu hỏi: Những người bán phần mềm dùng để thực hiện các hành vi nói trên có vi phạm luật hay không? quy định và chế tài trong trường hợp vi phạm pháp luật là như thế nào?
Trả lời: Theo quy định của Nghị định 90 về chống thư rác thì những người bán phần mềm dùng để thực hiện các hành vi nói trên cũng là những hành vi vi phạm pháp luật.
Chế tài để xử phạt những người phát tát các phần mềm này là phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi:
a) Trao đổi, mua bán hoặc phát tán các phần mềm thu thập địa chỉ điện tử hoặc quyền sử dụng các phần mềm thu thập địa chỉ điện tử;
b) Sử dụng các phần mềm thu thập địa chỉ điện tử để thu thập địa chỉ điện tử khi không được phép của người sở hữu địa chỉ đó;
c) Trao đổi, mua bán danh sách địa chỉ điện tử hoặc quyền sử dụng danh sách địa chỉ điện tử nhằm mục đích gửi thư rác.
– Xin ông tư vấn, đối với Facebook, đây là một công ty toàn cầu nhưng có các hoạt động kinh doanh liên quan đến người dùng tại Việt Nam, cụ thể là họ là công ty bán quảng cáo cho người sử dụng Fanpage, để những tin nhắn đăng tải từ Fanpage có thể chuyển đến người dùng, hoặc tăng lượng “like” đến từ các người dùng Facebook. Trong trường hợp, dịch vụ mà họ cung cấp ở đây là Facebook không đáp ứng nhu cầu sử dụng, gây phiền toàn cho người dùng dịch vụ, liệu họ có trách nhiệm nào cần phải thực hiện trên góc độ luật pháp hay không? liệu người dùng Facebook có thể khiếu nại và đòi hỏi giải quyết về chất lượng dịch vụ của Facebook đối với các cơ quan bảo vệ người tiêu dùng, cũng như cơ quan chức năng của hay không?
Trả lời: Theo quy định của Nghị định 72/NĐ-CP của Chính phủ về Quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng thì khi tổ chức và cá nhân tiến hành cung cấp dịch vụ mạng xã hội tại Việt Nam thì phải tuân thủ một số các quy định sau:
Cung cấp dịch vụ mạng xã hội cho công cộng trừ các dịch vụ bị cấm theo quy định của pháp luật;
Công khai thỏa thuận cung cấp và sử dụng dịch vụ mạng xã hội;
Có biện pháp bảo vệ bí mật thông tin riêng, thông tin cá nhân của người sử dụng; thông báo cho người sử dụng về quyền, trách nhiệm và các rủi ro khi lưu trữ, trao đổi và chia sẻ thông tin trên mạng;
Bảo đảm quyền quyết định của người sử dụng khi cho phép thông tin cá nhân của mình được cung cấp cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân khác;
Không được chủ động cung cấp thông tin công cộng có nội dung vi phạm quy định tại Điều 5 Nghị định này;
Phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền để loại bỏ hoặc ngăn chặn thông tin có nội dung vi phạm quy định tại Điều 5 Nghị định này khi có yêu cầu;
Cung cấp thông tin cá nhân và thông tin riêng của người sử dụng có liên quan đến hoạt động khủng bố, tội phạm, vi phạm pháp luật khi có yêu cầu của cơ quan quảnlý nhà nước có thẩm quyền;
Có ít nhất 01 hệ thống máy chủ đặt tại Việt Nam đáp ứng việc thanh tra, kiểm tra, lưu trữ, cung cấp thông tin theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền và giải quyết khiếu nại của khách hàng đối với việc cung cấp dịch vụ theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông;
Thực hiện việc đăng ký, lưu trữ và quản lý thông tin cá nhân của người thiết lập trang thông tin điện tử cá nhân và người cung cấp thông tin khác trên mạng xã hội theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông. Bảo đảm chỉ những người đã cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin cá nhân theo quy định mới được thiết lập trang thông tin điện tử cá nhân hoặc cung cấp thông tin trên mạng xãhội;
Báo cáo theo quy định và chịu sự thanh tra, kiểm tra của các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
Như vậy là theo quy định nêu trên, facebook là một mạng xã hội có hoạt động tại Việt Nam thì phải tuân thủ các quy định nêu trên.
Tuy nhiên, theo thong tin tôi được biết, Facebook hiện nay chưa lập công ty tại Việt Nam và cũng không đặt máy chủ tại đây, vì vậy, các yêu cầu của cơ quan nhà nước với mạng xã hội này là không thể thực hiện được.
Vì vậy, khi người tiêu dung có những khiếu nại, đòi hỏi giải quyết về chất lượng dịch vụ thì đều có thể gửi thư và phản ánh đến trực tiếp mạng xã hội này, tuy nhiên, việc có trả lời hay không hay câu trả lời có thoả mãn hay không là vấn đề còn bỏ ngỏ.
