Ngày 29/9/2016 Bộ kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư số 15/2016/TT-BKHĐT. Thông tư này hướng dẫn lập hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu lựa chọn nhà đầu tư trực tiếp thực hiện dự án đối tác công tư PPP. Dự án đối tác công tư đã được đề cập tại khoản 3 Điều 1 Luật Đấu thầu số 43/2013/QH1. Điểm đáng lưu ý trong Thông tư này là việc quy định cụ thể những hành vi bị cấm trong đấu thầu thực hiện lựa chọn nhà đầu tư trực tiếp để thực hiện dự án PPP. Những quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng. Những hành vi bị cấm được quy định tại mục 2 chương 1 phần 1. Các hành vi bị cấm đó là tham dự thầu với tư cách là nhà đầu tư đối với dự án do mình làm bên mời thầu hoặc thực hiện các nhiệm vụ của bên mời thầu; Tham gia lập, đồng thời tham gia thẩm định hồ sơ mời thầu đối với cùng một dự án; Tham gia đánh giá hồ sơ dự thầu đồng thời tham gia thẩm định kết quả lựa chọn nhà đầu tư đối với cùng một dự án, cá nhân thuộc bên mời thầu nhưng trực tiếp tham gia quá trình lựa chọn nhà đầu tư hoặc tham gia tổ chuyên gia, tổ thẩm định kết quả lựa chọn nhà đầu tư hoặc là người đứng đầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền,. Những hành vi trên có thể gây ra sự thiếu minh bạch trong hoạt động đấu thầu bởi người tham gia thầu là người có quan hệ gần và am hiểu sâu sắc đối với dự án.
Thêm vào đó các hành vi bị cấm khác là bên mời thầu đối với dự án do cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ hoặc cha mẹ chồng, vợ hoặc chồng, con đẻ, con nuôi, con dâu, con rể, anh chị em ruột đứng tên dự thầu hoặc là người đại diện theo pháp luật của nhà đầu tư tham dự thầu. Rõ ràng trong trường hợp này, bên mời thầu và người tham gia dự thầu có quan hệ gần gũi như cha mẹ, vợ chồng, anh chị em hoặc con cái nên vấn đề tính công bằng, tính đảm bảo bí mật về mặt nội dung thông tin…không được bảo đảm. Do đó quy định này đã loại trừ nguy cơ xảy ra sự bất bình đẳng trong hoạt động đấu thầu.
Một hành vi quan trọng khác bị cấm là áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư không phải là hình thức đấu thầu rộng rãi khi không đủ điều kiện theo quy định của Luật Đấu thầu. Theo quy định của pháp luật (Luật đấu thầu 2013), có 8 hình thức đấu thầu. Đối với dự án PPP, nhà thầu không thể tự do lựa chọn hình thức đấu thầu. Về cơ bản các dự án thầu đều theo hình thức đấu thầu rộng rãi. Tuy nhiên nếu nhà thầu tự ý không thực hiện hình thức này mà chọn chỉ định thầu hoặc chào hàng cạnh tranh trong khi dự án đó phải tiến hành đấu thầu rộng rãi thì họ sẽ vi phạm. Chỉ sử dụng các hình thức đấu thầu không phải là rộng rãi khi có đủ điều kiện theo quy định tại Luật đấu thầu 2013. Ví dụ điều kiện để áp dụng hình thức đấu thầu hạn chế là trường hợp gói thầu có yêu cầu cao về kỹ thuật hoặc kỹ thuật có tính đặc thù mà chỉ có một số nhà thầu đáp ứng được (Điều 21 Luật Đấu thầu 2013). Tương tự với các hình thức khác như chào hàng cạnh tranh, chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp, tự thực hiện, lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, tham gia thực hiện của hợp đồng đều có những điều kiện nhất định mới được lựa chọn. Vì thế, nếu không đủ điều kiện theo quy định để áp dụng các hình thức đấu thầu khác thì phải chọn đấu thầu rộng rãi, tức không bị hạn chế về số lượng nhà thầu, nhà đầu tư tham dự.
Thông tư này có hiệu lực từ ngày 15/11/2016.
Download Thông tư tại đây: Thông tư số 15/2016/TT-BKHĐT
