Luật sư Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Công ty Luật SB LAW trả lời trên Truyền hình Quốc hội trong Chương trình HIỂU ĐÚNG – LÀM ĐÚNG về Tội chiếm giữ trái phép tài sản.
Tình huống: Anh Tú làm phục vụ trong quán cà phê. Một lần, anh Tài với anh Trọng đến uống nước thì để quên ví, vì lòng tham anh Tú đã ăn cắp chiếc ví và nhất định không trả lại. Tuy nhiên, anh Tú không biết rằng trong quán cà phê có lắp camera theo dõi nên anh Tú bị phát hiện là nói dối, sợ bị công an bắt nên anh Tú đã tìm đến luật sư.
| Trong quán cà phê, anh Trọng và anh Tài ngồi xuống liền gọi phục vụ | |
| Tài | Ê ku |
| Tú | Dạ, có em |
| Trọng | Quán có gì đặc sắc không ku, giới thiệu cho bọn anh |
| Tú | Quán em đồ bình thường thì không có nhưng đồ đặc sắc thì không thiếu ạ. Các anh có thể dùng thử cà phê cầy, cà phê sóc, hay cà phê chuột. |
| Tài | Tức là phân cầy, phân sóc, phân chuột á? |
| Tú | Thì đương nhiên là lấy từ phân của bọn đấy rồi, anh xem người ta sản xuất cà phê chồn thế nào thì mấy con kia cũng làm thế anh ah |
| Trọng | Thôi thôi, món này anh không nuốt được |
| Tú | Thế các anh uống sinh tố đi, quán em có món sinh tố ngải cứu rau dăm hơi bị ngon luôn, e đảm bảo anh cả cái Hà Nội này duy nhất quán em có thôi đấy. |
| Tài | Chú cứ đùa anh, uống thế khác nào bảo anh chuyển đổi giới tính |
| Tú | Ôi, thế mà món đấy nhà em đắt hàng lắm, có ông ngày nào cũng phải tạt qua làm 2 cốc đấy, hay các anh cứ thử 1 cốc xem, không phí đời đâu |
| Trọng | Thôi, thôi, không cần, nhà chú có nước chanh nước cam hay hoa quả gì bình thường không? |
| Tú | Thế anh uống sinh tố cam chanh nhé, món đấy là bình thường nhất của nhà em rồi đấy |
| Tài | Sinh tố cam chanh à, thế cũng được, cho anh 2 cốc đi |
| Tú | Dạ vâng, các đại ca đợi chút, em sẽ phục vụ ngay đây ạ |
| Tú dđi vào lúc đục pha nước, Tài và Trọng nhìn theo: | |
| Trọng | Này ông bảo cái thằng phục vụ kia nó có làm sao không đấy? |
| Tài | Có vẻ bất thường ông ạ, mà tôi thấy cả cái quán này nó cứ bất thường thế nào ý nhỉ. |
| Trọng | Ừ, chẳng nhẽ đặt mông xuống rồi lại đứng lên, nó cứ đàn bà thế nào ý |
| Tài | Hi vọng là tí nữa không phải đổ đi 2 cốc sinh tố không thì phí cả tiền |
| Lúc này, Tú mang cốc nước đi ra: | |
| Tú | Mời 2 đại ka uống nước |
| Trọng | Cám ơn chú |
| Tú | 2 đại ka cho em xin tiền luôn với ạ |
| Tài | Ơ, anh chưa uống xong mà chú đã đòi tiền là thế nào? |
| Tú | 2 đại ka thông cảm, quán em có nhiều trường hợp uống nước xong rồi cứ len lẻn chuồn mất mà không trả tiền. Mà mấy thằng quỵt tiền đấy mặt mũi cũng sáng sủa như 2 đại ka ý chứ có phải đầu trộm đuôi cướp gì đâu cho cam. |
| Trọng | Ơ, chú bảo bọn anh ăn quỵt à? |
| Tú | No, no, ý em bảo thời buổi này chẳng biết đường nào mà lần nên chị chủ mới bắt em phải thu tiền nước trước đấy, em chỉ là phục vụ thôi có quyết được gì đâu. Các đại ka cứ cho em xin tiền trước xong ngồi thoải mái, ngủ qua đêm luôn ở đây cũng được ạ |
| Tài đành móc ví ra trả tiền và để dưới ghế. Trọng và Tài ngồi trò chuyện một lúc thì 2 người rủ nhau ra về mà không biết rằng đã quên cái ví ở trên ghế. Tú ra dọn dẹp cốc nước thì thấy chiếc ví liền nổi lòng, cất chiếc ví có gần 15tr đồng vào một chỗ thật kín. Buổi chiều, Tài với Trọng quay lai quán cà phê: | |
| Tú | Em chào 2 đại ka, 2 đại ka lại đến uống nước ạ? |
| Tài | Sáng anh có đến uống nước, lúc đi chú có thấy anh để quên cái ví nào không? |
| Tú | Ví? À, có, 2 đại ka đợi em 1 tí…. Có phải cái này không ạ? |
| Tài | Không phải, ví của anh màu đen |
| Tú | A, hay là cái này? |
| Trọng | Đấy là ví bà già chứ thanh niên ai dùng cái này? |
| Tú | Thế thì em không thấy ạ. Từ hôm em làm đến h chỉ thấy mọi người để quên mỗi 2 cái ví này thôi, mà mãi chẳng thấy ai đến nhận cả |
| Tài | Ví của anh màu đen, ví lascote, trong có ít tiền mặt với giấy tờ, chú nhớ lại xem là có nhặt được không? Nhặt được thì cho anh xin rồi anh sẽ hậu tạ |
| Tú | Em mà nhặt được em trả các anh ngay chứ em lấy làm gì. Từ bé em đã được bố mẹ dạy bảo là nhặt được của rơi trả người đánh mất nên em không có tham của ai bao giờ. Các anh không tin thì có thể gọi điện thoại cho bố mẹ, đây, em bấm số rồi các anh gọi luôn đi ạ |
| Trọng | Thôi, không cần, gọi cái gì mà gọi. Thế sau khi bọn anh đi thì có khách ngồi chỗ bọn anh không? |
| Tú | Ôi, cả huyện người ý anh ạ, em chỉ mải bán hàng chứ có để ý khách nào với khách nào đâu, giờ nếu có khách nào nhặt được ví của các anh thì em cũng chịu |
| Tài | Thôi được rồi, bây giờ anh cứ tạm tin chú, nếu chú thấy ai thông tin là nhặt được ví quanh khu vực này thì gọi luôn cho anh theo số điện thoại này nhé. Có gì anh sẽ hậu tạ |
| Tú | Vâng, anh yên tâm, em mà biết thông tin gì thì em gọi cho anh ngay ạ |
| Tài với Trọng kéo nhau ra ngoài cửa nói chuyện: | |
| Tài | Ông có tin lời thằng nhân viên này không? |
| Trọng | Đương nhiên là không, làm gì có thằng nào nhặt được 15 triệu mà muốn trả. Tôi chắc chắn với ông là rơi ở quán cà phê này. |
| Tài | Sao số tôi nhọ thế, vừa lĩnh được tháng lương xong thì mất, giờ về biết ăn nói thế nào với vợ đây |
| Trọng | Tôi, có ý này ông ạ |
| Trọng nói rồi thì thầm vào tai Tài rồi 2 người bỏ đi. Chuyển cảnh ngày hôm sau, Tú đang trên đường đến quán cà phê thì gặp Tài và Trọng giữa đường | |
| Trọng | Thằng em, sao đi làm sớm thế? |
| Tú | 2 anh….a, 2 đại ka, 2 đại ka nhà gần đây hay sao mà suốt ngày lởn vởn ở đây thế ạ? |
| Tài | Ừ, nhà anh ngay cạnh đồn công an phía đầu dốc thôi. Đấy, nói đến công an, anh quên chưa giới thiệu với chú em là thằng bạn anh là công an phường bên cạnh luôn, nhà anh là quen biết với công an nhiều lắm đấy |
| Tú | Oách quá đại ka nhỉ. Thôi, 2 đại ka cứ nói chuyện, em còn phải đến dọn hàng không chị chủ lại trừ lương ạ |
| Trọng | Từ từ đã. |
| Tài | Thế hôm anh nhờ chú thì đã có ai thông tin nhặt được ví của anh chưa? |
| Tú | Không có ai anh ạ. Em phải công nhận số anh nhọ thật đấy, mọi người để quên đồ ở cửa hàng em nhiều lắm nhưng em toàn nhặt được rồi giữ cho khách, chẳng hiểu sao ví của anh em lại không nhìn thấy. Hay anh có nhờ nhầm địa điểm đánh rơi không ạ chứ đánh rơi ở chỗ em thì em giữ cho anh ngay? |
| Trọng | Có thật là chú không nhìn thấy không? |
| Tú | Nhìn em hiền hậu thế này mà các anh còn không tin à? Em nói dối làm gì, em đây tuy nghèo nhưng con người thanh bạch, không bao giờ tham của ai 1 đồng nào ạ |
| Tài | Vậy anh hỏi chú, đây là cái gì? |
| Tài với Trọng cho Tú xem đoạn video lấy từ camera của cửa hàng: | |
| Tú | Ơ, cái này ở đâu ra thế ạ? |
| Trọng | Chú không ngờ đúng không, chị chủ của chú cung cấp cho các anh đây, may mà chị ý lắp camera đấy không thì chú còn lâu mới bị phát hiện nhỉ |
| Tú | Em…. Em…. |
| Tài | Bây giờ có trả lại tao ví không hay mày muốn lên đồn công an |
| Tú | Em..Em |
| Tú sợ quá bỏ chạy và Tài với Trọng đuổi theo. Chuyển cảnh Tú đến gặp luật sư xin tư vấn về tội của mình. |
Luật sư tư vấn:
Trường hợp của bạn, tôi xin tư vấn như sau:
Như bạn nói ở trên bạn nhặt được chiếc ví trong quán cà phê tức là bạn là người chiếm hữu ngay tình chiếc ví này. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 230 Bộ luật Dân sự năm 2015:
“1. Người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại”.
Như vậy, bạn có trách nhiệm thông báo, trả lại chiếc ví cho người bỏ quên, đánh rơi (nếu bạn biết địa chỉ của người đó). Nếu bạn không biết địa chỉ của người đó thì bạn phải giao nộp chiếc ví cho UBND hoặc Công an cấp xã để thông báo cho chủ sở hữu chiếc ví biết và nhận lại.
Trong trường hợp bạn biết mà cố tình không trả lại chiếc ví thì bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 141 BLHS Tội chiếm giữ trái phép tài sản:
“1. Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản có giá trị từ mười triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hoá bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”.
Bạn có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm với hành vi cố tình không trả lại chiếc ví (có 15 triệu đồng) cho chủ sở hữu.
