Câu hỏi: Con trai của tôi 14 tuổi nhưng cháu đã giấu tôi vay tiền để đi chơi điện tử. Gần đây tôi mới được biết chuyện này do chủ nợ đến nhà tôi đòi tiền với số tiền 9 triệu đồng, chủ nợ và con trai tôi đã ký hợp đồng vay. Sau khi nói chuyện rõ ràng tôi biết được con tôi vay 8 triệu và lãi 1 triệu. Cho nên tôi chỉ trả cho chủ nợ 8 triệu đồng còn 1 triệu tiền lãi tôi không trả. Xin hỏi, tôi có phải trả số tiền lãi 1 triệu đó không?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về giao dịch dân sự vô hiệu:
“Giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện được quy định tại Điều 117 của Bộ luật này thì vô hiệu, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác.”
Dẫn chiếu Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015:
“1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.”
Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người chưa thành niên:
“1. Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.
2. Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.
3. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.……”
Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“ Điều 136. Đại diện theo pháp luật của cá nhân
1. Cha, mẹ đối với con chưa thành niên.
……”.
Căn cứ vào quy định của pháp luật thì con bạn 14tuổi cho nên mọi giao dịch mà con bạn thực hiện phải do bạn là người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi. Do đó, hợp đồng vay tiền giữa con trai bạn và chủ nợ là vô hiệu do con trai bạn chưa đủ năng lực hành vi để thực hiện giao dịch đó.
Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu được quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015:
“1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.
3. Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.
4. Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.
5. Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định.”
Căn cứ vào quy định pháp luật thì hợp đồng vay tiền của con trai bạn với chủ nợ đã vô hiệu ngay từ thời điểm giao kết cho nên hậu quả của hợp đồng dân sự này vô hiệu là 2 bên hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Con bạn vay của chủ nợ 8 triệu thì bạn chỉ phải trả lại 8 triệu đồng còn 1 triệu đồng tiền lãi thì bạn không phải trả.
Luật sư Nguyễn Thanh Hà từ SBLAW có phần trao đổi về cách thức đòi nợ theo đúng quý định của pháp luật trong chương trình làm đúng hiểu đúng kênh truyền hình quốc hội.