Đối với vấn đề chuyển nhượng phần vốn góp của thành viên trong công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, Điều 44 Luật Doanh nghiệp quy định như sau: “Trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều 45 của Luật này, thành viên công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có quyền chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ phần vốn góp của mình cho người khác theo quy định sau đây:
1. Phải chào bán phần vốn đó cho các thành viên còn lại theo tỷ lệ tương ứng với phần vốn góp của họ trong công ty với cùng điều kiện;
2. Chỉ được chuyển nhượng cho người không phải là thành viên nếu các thành viên còn lại của công ty không mua hoặc không mua hết trong thời hạn ba mươi ngày, kể từ ngày chào bán”.
Khoản 6 Điều 45 Luật Doanh nghiệp 2005 quy định:
“Trường hợp thành viên sử dụng phần vốn góp để trả nợ thì người nhận thanh toán có quyền sử dụng phần vốn góp đó theo một trong hai cách sau đây:
a) Trở thành thành viên của công ty nếu được Hội đồng thành viên chấp thuận;
b) Chào bán và chuyển nhượng phần vốn góp đó theo quy định tại Điều 44 của Luật này”.
Như vậy, thành viên công ty trách nhiệm hữu hạn không được quyền tự do chuyển nhượng phần vốn góp của mình mà phải ưu tiên chuyển nhượng cho các thành viên còn lại. Việc chuyển nhượng phần vốn góp cho các thành viên còn lại có mục đích đảm bảo tính “đóng” của công ty trách nhiệm hữu hạn. Ngoài quan hệ về vốn là chủ yếu, công ty trách nhiệm hữu hạn còn có quan hệ giữa các thành viên với nhau về bí quyết, bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ ¼ cho nên việc tham gia của người ngoài công ty bị hạn chế rất nhiều so với công ty cổ phần.
Tình huống: Công ty trách nhiệm hữu hạn A có năm thành viên. Ngày 20/8/2007, thành viên X ký hợp đồng chuyển nhượng phần vốn cho thành viên Y mà không chào bán cho các thành viên . Câu hỏi được đặt ra là: Việc chuyển nhượng trong nội bộ giữa các thành viên với nhau có phải thực hiện bằng cách chào bán cho các thành viên tương ứng với tỷ lệ của họ không? Việc chuyển nhượng phần vốn của thành viên X cho thành viên Y vẫn phải tuân theo quy định tại Điều 44 Luật Doanh nghiệp 2005 là chào bán phần vốn cho các thành viên tương ứng với tỷ lệ của họ trong công ty, kể cả trường hợp một thành viên bán phần vốn của mình cho một thành viên khác. Sự hạn chế này để đảm bảo cơ cấu tỷ lệ sở hữu phần vốn trong công ty trách nhiệm hữu hạn được ổn định. Trừ khi thành viên chấp nhận giảm tỷ lệ phần vốn của mình thì mới từ chối mua. Người chuyển nhượng và người nhận chuyển nhượng không được phép “ngấm ngầm” giao dịch với nhau để thay đổi cơ cấu sở hữu. Những giao dịch ngầm này sẽ không có giá trị pháp lý.
Đối với việc chuyển nhượng phần vốn tại công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên bị hạn chế rất nhiều vì công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là một công ty đóng, hạn chế sự tham gia của công chúng và nó là mô hình thích hợp cho công ty gia đình, tránh người ngoài xâm nhập.
Theo Lật gia: Cao Bá Khoát và Luật sư: Trần Hữu Huỳnh.
