Trước sự việc mì Hảo Hảo tôm chua cay và miến Good bị thu hồi tại Ireland, tình trạng thực phẩm “bẩn” gióng lên một hồi chuông cảnh báo đối với sức khoẻ của người tiêu dùng và sự cần thiết vào cuộc của các cơ quan chức năng. Cùng lắng nghe những chia sẻ của Luật sư Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Công ty luật SB Law trong qua bài phỏng vấn dưới dây.
- Liên quan đến 2 sản phẩm của Acecook Việt Nam bị FSAI thu hồi và cảnh báo vì có sử dụng chất Ethylene oxide, ông có ý kiến gì về vấn đề này?
-
Trả lời:
Sự việc hàng hoá Việt Nam xuất khẩu sang nước ngoài gặp vấn đề về chất lượng không phải là mới tới thời điểm hiện tại, trước đó có những sự việc như sản phẩm Chinsu của Masan bị cảnh báo thu hồi tại thị trường Nhật Bản vừa qua. Tuy nhiên, cần nhìn nhận một thực tế là sản phẩm của Việt Nam ngay khi xuất khẩu sang nước ngoài mà gặp vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm, trong khi đó chính những sản phẩm của Acecook Việt Nam được tiêu thụ lâu dài tại thị trường nội địa liệu có ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng Việt Nam hay không vẫn còn là một câu hỏi cần được giải đáp.
Về mặt bản chất, Ethylene Oxide là một hợp chất hữu cơ, thường được xếp vào nhóm các sản phẩm thuốc trừ sâu, có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ nếu sử dụng trong thời gian dài.
Về mặt pháp lý, những quy định liên quan đến việc tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong thực phẩm được ghi nhận rõ nhất trong Thông tư 50/2016/TT-BYT. Phụ lục đính kèm của Thông tư đã liệt kê chi tiết tên thuốc BVTV (Tên hoạt chất), các thực phẩm và dư lượng cho phép và phần lớn trong danh sách này là nông sản. Các nhà làm luật không ban hành danh mục cấm mà chỉ ban hành danh mục cho phép được tồn tại dư lượng thuốc thực vât. Hiện nay Ethylene Oxide là chất chưa được quy định được có trong thực phẩm theo Thông tư 50/2016/TT-BYT. Do đó nếu chất này có trong thực phẩm tại Việt Nam là không đúng quy định pháp luật.
- Cơ quan chức năng cần phải công bố các sản phẩm của Acecook tại Việt Nam có chứa chất cấm này hay không để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại Việt Nam?
Trả lời:
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 64 Luật An toàn phực phẩm năm 2010, sản phẩm của Acecook Việt Nam thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương. Cụ thể đối với trường hợp này, Cục An toàn thực phẩm cần phối hợp với Vụ Khoa học và Công nghệ của Bộ Công Thương xác minh, làm rõ thông tin kịp thời nhằm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Thông tin cần minh bạch bao gồm: loại sản phẩm, chất có hại trong sản phẩm và khuyến nghị cần thiết để cảnh báo người dân khi tiêu thụ sản phẩm, đồng thời những sự việc xảy ra đối với đơn vị sản xuất là Công ty Acecook Việt Nam.
Chi tiết hơn, việc xác minh ở đây cần làm rõ liệu Acecook có sử dụng chất Ethylene Oxide trong quá trình sản xuất hay nó xuất phát từ nguyên liệu chế biến.
Nếu có hành vi sử dụng phụ gia thực phẩm chứa chất độc hại ngoài danh mục được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm như Ethylene Oxide như trên có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ, cụ thể:
* Về xử phạt vi phạm hành chính:
Theo quy định tại Khoản 4 Điều 5 Nghị định 115/2018/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, cá nhân có hành vi sử dụng phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm cấm sử dụng hoặc ngoài danh mục được phép sử dụng trong sản xuất, chế biến thực phẩm mà sản phẩm trị giá dưới 10.000.000 đồng bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng. Mức phạt đối với tổ chức gấp hai lần mức phạt đối với cá nhân.
* Về truy cứu trách nhiệm hình sự:
Đối tượng vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm theo Điều 317 Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) với mức hình phạt cao nhất đến 20 năm tù. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
- Acecook khẳng định không có chất cấm này tại các sp của Việt Nam, ông có ý kiến như thế nào về khẳng định của Acecook?
Trả lời:
Trong thời điểm này, Acecook cần cung cấp thông tin đầy đủ cho khách hàng về chất Ethylen Oxide, cũng như mối liên hệ giữa sản phẩm đang kinh doanh tại Việt Nam và sản phẩm đang bị Ireland thu hồi.
Để đảm bảo an toàn người tiêu dùng, Bộ Công Thương cần nhanh chóng tiến hành kiểm tra các sản phẩm của Acecook đang bán tại thị trường Việt Nam để sớm đưa ra kết luận cuối cùng về việc có hay không chất Ethylene Oxide trong sản phẩm.
