Doanh nghiệp hỏi: Chúng tôi là công ty cổ phần, kinh doanh trong lĩnh vực phần mềm, có nhu cầu ký hợp đồng với một giảng viên cơ hữu của Trường đại học, luật sư vui lòng tư vấn giúp chúng tôi các trường hợp phát sinh như sau:
1. Giảng viên này có được phép ký hợp đồng theo vụ/việc với chúng tôi không?
2. Nếu được phép ký HĐ thì có giới hạn nào về thời hạn Hợp đồng không ? Nếu thời hạn hợp đồng kéo dài trên một năm thì có được không?
3. Trường hợp không phải hợp đồng theo vụ việc mà là hợp đồng lao động thông thường thì có được phép không?
Luật sư trả lời:
1. Giảng viên là viên chức (cơ hữu) của một trường đại học hoàn toàn được phép ký hợp đồng với từng vụ việc (diễn giảng, đào tạo…) với doanh nghiệp. Các giảng viên này chỉ không được tham gia góp vốn hoặc giữ chức danh quản lý trong công ty, theo quy định của pháp luật về Cán bộ, Công chức và Viên chức.
2. Doanh nghiệp có quyền ký hợp đồng với giảng viên này theo 02 hướng:
(i) Hợp đồng dịch vụ: theo quy định tại Điều 518 Bộ Luật Dân sự thì “Hợp đồng dịch vụ là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc cho bên thuê dịch vụ, còn bên thuê dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ”. Do đó, theo Bộ Luật Dân sự thì doanh nghiệp có thể ký hợp đồng dịch vụ và hai bên có quyền thỏa thuận thời gian phù hợp.
Tuy nhiên, loại HĐ dịch vụ này chỉ áp dụng cho từng vụ việc cụ thể, ngắn hạn và không mang tính chất thường xuyên. Nếu công việc giảng dạy của các giảng viên tại doanh nghiệp có tính chất thường xuyên hoăc định kỳ trong một thời gian xác định thì công ty buộc phải ký Hợp đồng lao động và thời hạn của HĐLĐ sẽ tuân thủ theo 03 hình thức dưới đây.
(ii) Hợp đồng lao động: bao gồm 03 loại HĐ với các thời hạn khác nhau:
+ Hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
+ Hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 12 đến 36 tháng;
+ Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.
Như vậy, doanh nghiệp vẫn có thể ký HĐLĐ và thỏa thuận thời gian cộng tác với các giảng viên, tương ứng với từng hình thức sẽ có các chính sách, quyền và nghĩa vụ đặc thù.
Trên thực tế, pháp luật khuyến khích hai bên tham gia vào quan hệ hợp đồng lao động và áp dụng quy định của Luật LĐ để điều chỉnh.
Do đó, nếu doanh nghiệp có kế hoạch mời giảng viên cộng tác để giảng dạy hoặc đào tạo trong một thời gian xác định (từ 12 tháng trở lên, có thể không nêu rõ thời điểm giảng dạy hoặc đào tạo cụ thể), SBLaw khuyến nghị nên áp dụng lựa chọn hình thức ký HĐLĐ để tránh bị các chế tài phạt vi phạm đối với lỗi “không ký hợp đồng lao động với người lao động”.
Mặt khác, nếu công ty có nhu cầu ký HĐ dịch vụ, công ty cần đảm bảo công việc phát sinh theo vụ việc, không có tính chất thường xuyên và cần lưu ý tiến hành thanh lý hợp đồng sau khi kết thúc mỗi vụ việc.