Dịch vụ làm hồ sơ mua nhà ở xã hội ngang nhiên lộng hành

Những dịch vụ nhằm kiếm tiền chênh lệch từ NOXH tuy là giao dịch ngầm, nhưng thông tin thì rất công khai trên mạng internet. Trục lợi từ NOXH không phải là câu chuyện mới, nhưng vấn đề đặt ra là vì sao những hành vi này vẫn cứ ngang nhiên tồn tại, trong khi hành lang pháp lý cơ bản đã đầy đủ.

Là một trong những dự án có vị trí khá thuận lợi, gần trung tâm Hà Nội, dự án NOXH tại ô đất có ký hiệu C11-ODK4 thuộc phường Yên Sở, quận Hoàng Mai được rất nhiều người thu nhập thấp quan tâm. Chủ đầu tư dự án là Công ty CP Đầu tư xây dựng NHS đang tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua nhà đợt 1, thời hạn đến hết ngày 28/2/2017.

Dù trên website của Sở Xây dựng Hà Nội ghi rõ chỉ có một địa chỉ tiếp nhận hồ sơ mua nhà, nhưng trên mạng internet lại nhan nhản các trang web, trang mạng xã hội thông tin về việc nhận làm hồ sơ mua NOXH tại dự án này.

Liên hệ theo một số điện thoại trên mạng, phóng viên được người tư vấn cho biết, giá bán mỗi m2 căn hộ tại dự án này khi vào hợp đồng khoảng 14,1 – 14,2 triệu chưa bao gồm VAT và phí bảo trì. Nếu muốn chắc chắn được mua nhà thì khách hàng phải mất tiền chênh, khi đó hồ sơ chắc chắn sẽ được duyệt.

Người tư vấn giải thích, tiền chênh lệch là 60 triệu đồng vì bên làm dịch vụ thu tiền xong vẫn phải nộp cho chủ đầu tư, vì họ không làm trực tiếp với từng khách hàng mà vẫn qua một số đơn vị riêng, vì NOXH thực tế không được bán ra ngoài. Người mua cần làm 2 hồ sơ riêng, khi khai hồ sơ mua nhà chỉ cần ghi mức thu nhập dưới 9 triệu đồng, còn trong hồ sơ vay ngân hàng thì khai càng cao càng tốt.

Nhan nhản các thông tin, số điện thoại nhận làm hồ sơ mua NOXH trên mạng internet

Phóng viên tiếp tục gọi đến một số điện thoại khác, người tư vấn giới thiệu nhận làm hồ sơ mua nhà cho rất nhiều dự án NOXH trên địa bàn Hà Nội, ví dụ như dự án Bright City (huyện Hoài Đức), dự án NOXH ở Nguyễn Huy Tưởng (quận Thanh Xuân), dự án NOXH cho cán bộ, chiến sỹ Bộ Công an ở phường Cổ Nhuế 2 (quận Bắc Từ Liêm),…

Khi hỏi về mức chênh nếu muốn mua lại một suất dự án NOXH cho cán bộ, chiến sỹ Bộ Công an ở phường Cổ Nhuế 2 (quận Bắc Từ Liêm), người tư vấn cho hay, ở Cổ Nhuế giá khoảng tầm 15 triệu/m2, nhưng khoản bên ngoài đắt hơn vài trăm triệu. Trước đây giá nhận hồ sơ là 15 triệu/m2, hiện tại đang là gần 17 triệu/m2 chưa tính chênh lệch. Mức giá này đã có VAT nhưng chưa có phí bảo trì.

Người này cho biết thêm, đây là nhà ở dành cho cán bộ chiến sỹ của Bộ Công an, ngoài ngành cũng có thể mua được nhưng đi theo suất ngoại giao, đắt hơn tầm 3 triệu/m2 nữa. Thời điểm trước tết đã chênh khoảng 160 triệu đồng/suất. Hiện có 5-6 khách đã làm hồ sơ đang chuẩn bị vào hợp đồng, nhưng họ vẫn phải bốc thăm.

Hầu hết các đối tượng làm hồ sơ mua NOXH đều nhận có quan hệ riêng với chủ đầu tư, có suất ngoại giao… Thậm chí, tại không ít buổi bốc thăm mua NOXH, một số người nói là “người của chủ đầu tư”, “người nhà”, đã đặt vấn đề trả ngay hàng chục triệu, thậm chí cả trăm triệu đồng để mua lại suất NOXH của người trúng thăm. Và ngay sau đó, căn hộ NOXH lại có thể chào bán cho những người khác với giá chênh tăng gấp nhiều lần.

Một người đã từng bốc thăm mua NOXH tiết lộ: “Tôi từng tham gia bốc thăm mua căn hộ, rất may mắn là tôi được chủ đầu tư thông báo được quyền mua căn hộ. Sau khi bốc thăm xong tôi thấy có nhiều số điện thoại lạ gọi với mục đích hỏi mua lại căn hộ của tôi, nhưng tôi chưa có nhà ở nên tôi không bán”.

Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw, thời gian qua rất nhiều đối tượng thực hiện hành vi trục lợi nhằm thu lợi bất chính từ NOXH, trong đó phổ biến là việc nhận làm hồ sơ mua nhà. Họ thực hiện thông qua các giao dịch ngầm để đối phó với cơ quan chức năng.

Những hành vi này là vi phạm quy định của pháp luật về NOXH. Nếu chủ đầu tư có hành vi móc nối với các đối tượng trên là vi phạm quy định của Luật Nhà ở và Nghị định của Chính phủ về quản lý và phát triển NOXH, có thể phải đối mặt với hình thức xử lý vi phạm hành chính liên quan trong lĩnh vực xây dựng và nhà ở, thậm chí trường hợp nghiêm trọng có thể bị xem xét khởi tố hình sự.

Luật sư Nguyễn Thanh Hà phân tích, các hành vi sai phạm này hiện chỉ dừng ở việc nếu phát hiện ra thì phạt tiền, thu hồi, nên chưa tạo được sức răn đe và chưa hiệu quả. Hơn nữa, cơ quan chức năng, đặc biệt là lực lượng thanh tra mỏng, cũng chưa kiểm tra rốt ráo, nên các giao dịch này khó xử lý, nhiều giao dịch đã trót lọt mà không bị phát hiện.

Theo vị Luật sư, hiện việc xét duyệt, tiếp nhận hồ sơ người mua nhà đều giao cho chủ đầu tư thực hiện, chủ đầu tư chỉ cần báo cáo bằng văn bản cho Sở Xây dựng biết và kiểm tra. Việc quản lý NOXH của cơ quan nhà nước nên bắt đầu từ tiền kiểm, kiểm tra ngay từ khâu nhận, xét duyệt hồ sơ cho đến hậu kiểm, làm như vậy có thể giảm thiểu được việc vi phạm mua bán NOXH hiện nay.

Nếu để các hành vi trục lợi NOXH thành công thì người thiệt hại đầu tiên chính là những người thu nhập thấp đang cần nhà ở, vì khi đó nguồn cung NOXH càng ít đi, cơ hội cho người thu nhập thấp càng hẹp. Đáng nói là nhiều người còn bị lừa, tiền mất nhưng nhà thì không mua được.

Do đó, bên cạnh việc tăng cường tiền kiểm, hậu kiểm quá trình xét duyệt hồ sơ mua NOXH, tránh tạo các kẽ hở cho chủ đầu tư móc nối với một số đối tượng để trục lợi, người mua nhà cần trang bị kiến thức về pháp lý, sáng suốt, tỉnh táo hơn trước những lời chào mời mua nhà qua môi giới.