Một số vụ việc báo chí thông tin sai, gây hậu quả, thiệt hại cho doanh nghiệp:
1, Vụ việc lùm xùm của 1, Công ty Con Cưng bị phạt vi phạm hành chính 250 triệu đồng sau vụ việc “cắt mác” sản phẩm
Con Cưng bắt đầu từ cuối tháng 5-2018, khi ông Trương Đình Công Vĩnh (ngụ quận Tân Bình, TP HCM) phản ánh sản phẩm bộ thun bé gái dài tay tại một cửa hàng Con Cưng có dấu hiệu cắt tem nhãn hàng hóa và thay thế bằng tem nhãn của Con Cưng. Phía Con Cưng và khách hàng đã có biên bản giải quyết khiếu nại với nội dung thu hồi sản phẩm lỗi đang bán tại cửa hàng, thu hồi sản phẩm lỗi khách đã mua.
Nhưng đến giữa tháng 7, Chi cục QLTT TP HCM mới phối hợp cùng Cục QLTT đồng loạt kiểm tra hàng hóa, chứng từ, nguồn gốc xuất xứ các sản phẩm bày bán tại 3 cửa hàng Con Cưng ở TP HCM. Tại cuộc kiểm tra, ông Trần Hùng, Phó Cục trưởng Cục QLTT, lưu ý các cán bộ QLTT một số nghi vấn về tem nhãn, xuất xứ….
Sau đó, trong báo cáo nhanh về kết quả kiểm tra 3 cửa hàng Con Cưng tại TP HCM, Chi cục QLTT TP HCM cho biết cơ quan này đã thu giữ hơn 5.000 sản phẩm của Con Cưng vì “có dấu hiệu vi phạm nhãn hàng hóa, nguồn gốc xuất xứ với giá trị gần 500 triệu đồng”.
Link bài tham khảo: https://nld.com.vn/kinh-te/vu-con-cung-xu-sao-cho-tam-phuc-khau-phuc-20181005214914246.htm
2, Tháng 6/2016, Cơ sở kinh doanh và chế biến thực phẩm Việt (Viet Foods) đã gửi đơn cầu cứu lên TTCP về việc đội QLTT 14 (Chi cục QLTT Hà Nội) kiểm tra Công ty TNHH TM Hùng Anh (Hoàng Mai, Hà Nội), tạm giữ hơn 2,2 tấn xúc xích do cơ sở Viet foods (Bình Dương) sản xuất với lý do nghi vấn chứa chất cấm gây xôn xao dư luận. Ngày 23/5, Chi cục QLTT Hà Nội ra quyết định trả lại số hàng hóa tạm giữ cho Công ty Hùng Anh với lý do DN không có hành vi vi phạm hành chính như nội dung ghi trong biên bản.
Bà Huỳnh Vũ Thị Minh Loan, Chủ cơ sở Viet Foods cho biết, hậu quả từ thông tin sai sự thật trên các phương tiện truyền thông do Đội 14 cung cấp đã gây ảnh hưởng hết sức nghiêm trọng tới hoạt động kinh doanh của Viet Foods. Hơn 1 tháng qua, Viet Foods phải ngừng hoạt động sản xuất, hơn 100 công nhân nghỉ việc, hàng hóa bị thu giữ hoặc bị trả về, thiệt hại ước tính hơn 10 tỷ đồng.
Link bài tham khảo: https://we25.vn/doi-song/can-bo-quan-ly-thi-truong-bi-dieu-chuyen-vi-to-nham-xuc-xich-co-chat-ung-thu-14770
PV Pháp lý xin gửi tới luật sư một số vấn đề như sau:
1, Thưa luật sư, doanh nghiệp nên phản ứng như thế nào khi bị báo chí thông tin sai?
Trả lời:
Khi bị báo chí thông tin sai, doanh nghiệp phải xử lý ngay lập tức, nhanh chóng, và chỉ nên có một người đưa ra thông điệp. Ngoài thông tin nhất quán đó ra, không nên chia sẻ thêm bất kỳ thông tin gì khác.
Đồng thời, doanh nghiệp nên có những người hiểu biết về báo chí để tư vấn kịp thời cách xử lý vấn đề tin giả, khi nào nên im lặng, khi nào nên đưa ra thông điệp phản hồi, nên đưa ra thông điệp gì, trên kênh truyền thông nào.
Việc xử lý khủng hoảng truyền thông trong những vụ việc này là rất quan trọng, cần có các chuyên gia tư vấn.
Khi có vụ việc xảy ra, hầu hết các cơ quan báo chí chính thống sẽ cho bạn cơ hội để phản hồi, cung cấp thông tin làm rõ vấn đề.
Trong trường hợp thông tin về bạn hoặc công ty không đúng, bạn có thể yêu cầu có thời gian tìm hiểu vụ việc để đưa phản hồi chính xác. Đừng nên đe dọa hoặc hay có lời lẽ bất lịch sự vì những chi tiết đó có thể tạo ra những cái tít kinh khủng trên báo sau đó.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng có thể sử dụng công cụ pháp lý để bảo vệ mình, đặc biệt là có đơn kêu cứu ra các cơ quan chức năng như thanh tra thông tin và truyền thông, ngăn chặn sự lan truyền của thông tin không đúng sự thật, khởi kiện ra tòa án, yêu cầu tòa áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời để ngăn chặn việc phát tán thông tin sai sự thật.
2, Bài học nào cho các cơ quan chức năng khi cung cấp thông tin sai cho báo chí, thưa luật sư?
Trả lời:
Việc kiểm tra kiểm soát việc chấp hành quy định pháp luật trong kinh doanh của doanh nghiệp là bình thường và cần thiết.
Tuy nhiên, cơ quan quản lý cần phải rất thận trọng và khi chưa có kết luận chính thức thì không được thông tin.
Đặc biệt là những nhận xét mang tính mơ hồ, đang còn là nghi vấn mà chưa có kết quả giám định, kiểm định rõ ràng thì việc đưa ra thông tin sẽ ảnh hưởng lớn, khiến doanh nghiệp bị thiệt hại nặng nề.
Việc thông tin kết quả kiểm tra phải thực hiện theo đúng quy trình, đúng quy định pháp luật, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng nhưng cũng phải đảm bảo không ảnh hưởng đến hoạt động, uy tín của doanh nghiệp.
Nếu các cơ quan nhà nước gây thiệt hại cho doanh nghiệp bằng cách đưa ra những thông tin không chính xác, chưa có kiểm chứng, thì cơ quan nhà nước sẽ đối mặt với những vụ kiện đòi bồi thường thiệt hại tại tòa án.
3, Bài học cho các cơ quan báo chí sau những vụ việc đưa tin sai sự thật là gì, thưa ông?
Trả lời:
Trên thực tế, báo chí là công việc đặc thù, có tính chuyên biệt, đặc biệt trong đó nổi lên một vấn đề quan trọng là người làm báo tiếp nhận sự thật như thế nào, phản ánh sự thật ra sao. Đây là điều không dễ giải quyết nếu người làm báo tác nghiệp theo cung cách nhìn gì biết đó, thấy gì ghi nấy, chỉ cần đơn thuần mô tả lại sự việc.
Thực tế nghề nghiệp cho thấy sự thật được phản ánh trên báo chí không phải chỉ là những gì diễn ra trên bề mặt của vấn đề, sự kiện, hiện tượng.
Muốn tiếp cận và phản ánh sự thật đó, người làm báo phải thâm nhập, tìm hiểu kỹ càng, sâu sắc, bằng nhãn quan, kỹ năng và kinh nghiệm của mình để tiếp cận, gạn lọc… từ đó mới có thể đưa thông tin đến bạn đọc một cách bản chất nhất, trung thực nhất.
Các nhà báo cần tôn trọng và tuân thủ đúng các quy định của luật báo chí và các quy định có liên quan. Tránh để tình trạng làm công cụ cho một nhóm lợi ích nào đó triệu tiêu doanh nghiệp khác, báo chí không bao giờ và không nên là một công cụ của những hành vi cạnh tranh không lành mạnh của các doanh nghiệp.
Nhiều tòa báo vẫn tiếp tục là bị đơn trong các vụ kiện của doanh nghiệp đòi bồi thường thiệt hại khi họ đưa tin sai là một bài học cho chính tòa soạn đó.
4, Doanh nghiệp mong muốn gì ở báo chí khi thông tin để không ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của doanh nghiệp, thưa luật sư?
Trả lời:
Một doanh nghiệp muốn phát triển vững bền, không chỉ có chiến lược kinh doanh đúng đắn, hợp với nhu cầu của khách hàng, mà phải truyền tải được thông tin đến khách hàng một cách nhanh chóng, chính xác và đầy đủ nhất. Trong bất kỳ lĩnh vực nào, báo chí cũng luôn đóng vai trò quan trọng.
Chỉ cần người làm báo có góc nhìn một chút thiên lệch thì thông tin bị méo mó, và nạn nhân không chỉ có doanh nghiệp và cả bạn đọc nữa.
Vì vậy, mục tiêu tối thượng là báo chí cần có thông tin chính xác trước khi viết hoặc có thể viết một cách khách quan thay vì khẳng định, hoặc định hướng chỉ qua đồn thổi thì sẽ ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của doanh nghiệp.
Việc các nhà báo nâng cao kiến thức pháp luật, làm báo có tâm, là một trong những yếu tố để hỗ trợ doanh nghiệp phát triển và giúp doanh nghiệp phát hiện ra những sai sót để khắc phúc.
5, Thưa ông, trong thời đại 4.0, cơ quan báo chí, nhà báo cần thông tin như nào để giúp doanh nghiệp phát triển?
Trả lời:
Người làm báo cần có nhận thức đúng đắn, nghiêm túc và trách nhiệm trong tiếp cận, tìm hiểu, nắm bắt thông tin.
Đồng thời có khả năng phân biệt được giới hạn giữa quyền được khai thác thông tin và nghĩa vụ tôn trọng, bảo mật đời tư của cá nhân, cũng như nghĩa vụ chấp hành pháp luật. Đưa thông tin trung thực, có trách nhiệm đến với bạn đọc, tôn trọng pháp luật là điều xã hội và người đọc luôn yêu cầu ở mỗi người làm báo.
Chỉ có như vậy, người làm báo mới có thể thật sự dùng ngòi bút của mình góp phần xây dựng một xã hội văn minh, công bằng và lành mạnh.
6, Hiện Bộ Tư pháp đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước liên quan đến hành vi đăng, phát, cung cấp, đưa tin, công bố thông tin sai sự thật. Nghị định này có những điểm tích cực gì thưa luật sư? Có góp phần hạn chế việc thông tin sai sự thật?
Trả lời:
Dự thảo Nghị định gồm 10 điều với các nội dung cơ bản như: Các hành vi đăng, phát thông tin sai sự thật trên các phương tiện thông tin đại chúng (do cơ quan báo chí, nhà báo thực hiện) được quy định tại Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước như lĩnh vực thống kê (Nghị định số 79/2013/NĐ-CP); lĩnh vực quản lý giá (Nghị định số 109/2013/NĐ-CP); lĩnh vực dạy nghề (Nghị định số 148/2013/NĐ-CP); lĩnh vực y tế (Nghị định số 176/2013/NĐ-CP) được rà soát để quy định thống nhất tại Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực báo chí (Nghị định 159/2013/NĐ-CP).
Xử phạt các hành vi vi phạm này sẽ do cơ quan quản lý nhà nước về báo chí thực hiện. Mức phạt đối với các hành vi này được giữ nguyên mức phạt tại các nghị định xử phạt trong các lĩnh vực quản lý nhà nước.
Đối với hành vi cung cấp thông tin sai sự thật được quy định tại Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước khác, thì thực hiện sửa đổi, bổ sung theo hướng mô tả rõ hơn hành vi như cung cấp, đưa tin, công bố thông tin sai sự thật tại các nghị định cụ thể.
Đối tượng bị xử phạt đối với các hành vi vi phạm nêu trên là cá nhân, tổ chức, cơ quan khác (không bao gồm cơ quan báo chí và nhà báo) và do các cơ quan có thẩm quyền xử phạt.
Một số hành vi phải tăng mức phạt để đảm bảo tính răn đe và phù hợp với tính chất của hành vi vi phạm.
Chẳng hạn: quy định mức phạt đối với cá nhân sẽ bằng 1/2 mức phạt đối với tổ chức. Đặc biệt, dự thảo nghị định mới còn tăng cường các biện pháp xử phạt bổ sung để có tính răn đe cao hơn.
Tại dự thảo nghị định mới này, thời gian tước quyền sử dụng giấy phép đối với cơ quan báo chí tăng lên có thể đến 12 tháng. Trước đây tối đa là ba tháng.
Dự thảo nghị định mới cũng quy định chi tiết và bổ sung thêm một số hành vi bị cấm trong hoạt động báo chí, có nhiều chế tài mới, như xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam, gây chia rẽ tôn giáo, xúc phạm tín ngưỡng, thông tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và tinh thần của trẻ em, …
Hy vọng với các quy định ngày càng chặt chẽ, hoàn thiện, phù hợp với tình hình thực tế, sự nghiêm minh của pháp luật sẽ giúp báo chí ngày càng phát huy hiệu quả xã hội trong việc đưa tin tức kịp thời, phản ánh chân thực mọi vấn đề của cuộc sống
Trân trọng cảm ơn luật sư!
