SBLAW giới thiệu về những điều kiện và trình tự, thủ tục trong việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng từ nước ngoài vào thị trường Việt Nam theo quy định của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 18/2019/QĐ-TTg (“QĐ 18/2019”), có hiệu lực từ ngày 15/6/2019 thay thế cho Thông tư 23/2015/TT-BKHCN của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (“Thông tư 23/2015/TT-BKHCN”).
Nhằm mục đích ngăn chặn Việt Nam trở thành “bãi rác” của các máy móc lạc hậu, QĐ 18/2019 sẽ chính thức cấm nhập khẩu máy móc, thiết bị và dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng với số tuổi thiết bị không vượt quá 10 năm.
Ngoài ra, QĐ 18/2019 còn quy định chỉ những máy móc đã qua sử dụng nhưng phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất tại Việt Nam mới được phép nhập khẩu.
1. ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG CỦA QĐ 18/2019
QĐ 18/2019 được áp dụng cho 3 nhóm chủ thể sau:
- Tổ chức, doanh nghiệp (sau đây gọi chung là doanh nghiệp) nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng.
- Tổ chức giám định thực hiện giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng theo quy định tại QĐ 18/2019.
- Cơ quan quản lý nhà nước có liên quan đến việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng quy định tại Điều 1 QĐ 18/2019.
2. ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH CỦA QĐ 18/2019
Đối tượng điều chỉnh của QĐ 18/2019 tập trung chủ yếu vào những loại sau:
- Máy móc, thiết bị đã qua sử dụng; và
- Dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng.
QĐ 18/2019 đã không còn quy định linh kiện, phụ tùng, bộ phận thay thế là đối tượng được phép nhập khẩu vào thị trường Việt Nam như Thông tư 23/2015/TT-BKHCN.
3. QUY ĐỊNH CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU MÁY MÓC, THIẾT BỊ, DÂY CHUYỀN CÔNG NGHỆ ĐÃ QUA SỬ DỤNG
Máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng khi nhập khẩu vào thị trường Việt Nam phải đáp ứng các điều kiện chung như sau:
- Có mã hàng hóa (mã số HS) thuộc Chương 84 và Chương 85 quy định tại Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam;
- Được nhập khẩu nhằm sử dụng cho hoạt động sản xuất tại Việt Nam;
- Không thuộc các danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu theo Nghị định 69/2018/NĐ-CP;
- Không bị các nước xuất khẩu đã công bố loại bỏ do lạc hậu, chất lượng kém, gây ô nhiễm môi trường;
- Đáp ứng các yêu cầu về an toàn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật;
- Việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng phải tuân thủ quy định của pháp luật về nhập khẩu hàng hóa.
4. QUY ĐỊNH RIÊNG VỀ HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU MÁY MÓC, THIẾT BỊ ĐÃ QUA SỬ DỤNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU DÂY CHUYỀN SẢN XUẤT ĐÃ QUA SỬ DỤNG
QĐ 18/2019 có sự phân định rõ ràng các điều kiện, tiêu chí nhập khẩu đối với (i) máy móc, thiết bị đã qua sử dụng và (ii) dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng. Cụ thể:
- Điều kiện, tiêu chí nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng
Điều kiện, tiêu chí nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng trong trường hợp thông thường
- Tuổi thiết bị không vượt quá 10 năm. Đối với máy móc, thiết bị thuộc một số lĩnh vực như cơ khí, sản xuất chế biến gỗ, sản xuất giấy và bột giấy, tuổi thiết bị có thể dao động từ 15 đến 20 năm (theo quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Quyết định 18/2019);
- Được sản xuất theo QCVN/TCVN hoặc một trong các quốc gia tại khu vực G7 hoặc Hàn Quốc về an toàn, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.
Điều kiện, tiêu chí nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng trong trường hợp đặc biệt
Trong trường hợp máy móc, thiết bị đã qua sử dụng có tuổi thiết bị vượt quá quy định, doanh nghiệp vẫn có thể nhập khẩu nếu máy móc, thiết bị đáp ứng các điều kiện sau:
- Công suất tính theo số lượng sản phẩm được tạo ra bởi máy móc, thiết bị trong một đơn vị thời gian hoặc hiệu suất còn lại của máy móc, thiết bị vẫn đạt từ 85% trở lên so với công suất hoặc hiệu suất thiết kế; và
- Mức tiêu hao nguyên, vật liệu, năng lượng không vượt quá 15% so với thiết kế.
Trong trường hợp này, doanh nghiệp nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị cho phép nhập khẩu cho Bộ Khoa học và Công nghệ để được xem xét, giải quyết.
Điều kiện, tiêu chí nhập khẩu dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng
- Được sản xuất theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN)/ tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) của Việt Nam hoặc một trong các quốc gia tại khu vực G7 hoặc Hàn Quốc về an toàn, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường;
- Công suất (tính theo số lượng sản phẩm được tạo ra bởi dây chuyền công nghệ trong một đơn vị thời gian) hoặc hiệu suất còn lại phải đạt từ 85% trở lên so với công suất hoặc hiệu suất thiết kế;
- Mức tiêu hao nguyên, vật liệu, năng lượng không vượt quá 15% so với thiết kế;
- Công nghệ của dây chuyền công nghệ không thuộc Danh mục công nghệ cấm chuyển giao, Danh mục công nghệ hạn chế chuyển giao quy định tại Nghị định số 76/2018/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ;
- Công nghệ của dây chuyền công nghệ phải đang được sử dụng tại ít nhất 03 cơ sở sản xuất trong các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (Organization for Economic Cooperation and Development – OECD).
5.TRÌNH TỰ, THỦ TỤC VÀ HỒ SƠ NHẬP KHẨU
- Trình tự, thủ tục và hồ sơ nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng
Trình tự, thủ tục nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng
- Doanh nghiệp nộp 01 bộ hồ sơ nhập khẩu và tài liệu quy định tại khoản 1 Điều 8 QĐ 18/2019 về Cơ quan hải quan, nơi đăng ký tờ khai hải quan;
- Cơ quan hải quan chỉ làm thủ tục thông quan theo quy định khi hồ sơ nhập khẩu và tài liệu quy định tại khoản 1 Điều 8 QĐ 18/2019 đầy đủ, hợp lệ. Trường hợp phải có chứng thư giám định theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 8 QĐ 18/2019 thì trong chứng thư giám định phải có kết luận máy móc, thiết bị đã qua sử dụng đáp ứng yêu cầu quy định tại Điều 6 QĐ 18/2019.
- Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ theo quy định khi nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng trong trường hợp đặc biệt được thực hiện như sau:
- Trả lại ngay hồ sơ cho doanh nghiệp để sửa đổi, bổ sung trong trường hợp doanh nghiệp nộp hồ sơ trực tiếp;
- Trường hợp nhận hồ sơ qua cổng thông tin điện tử của Bộ KHCN, trong thời hạn 08 giờ làm việc kể từ thời điểm nhận hồ sơ, Bộ KHCN có ý kiến đề nghị doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung hồ sơ;
- Trường hợp nhận hồ sơ qua đường bưu điện, trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Bộ KHCN có văn bản đề nghị doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung hồ sơ.
Trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ, hợp lệ, Bộ KHCN tham khảo ý kiến từ các bộ, cơ quan ngang bộ có liên quan, hoặc chuyên gia nếu cần thiết;
Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị của Bộ KHCN, các bộ, cơ quan ngang bộ, chuyên gia cho ý kiến;
Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được ý kiến, Bộ KHCN có văn bản trả lời doanh nghiệp, nêu rõ lý do nếu không chấp thuận đề nghị nhập khẩu máy móc, thiết bị.
Thành phần hồ sơ nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng
Trường hợp thông thường:
Thành phần hồ sơ bao gồm:
- Hồ sơ nhập khẩu theo quy định của Luật Hải quan;
- Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp có đóng dấu của doanh nghiệp. Trường hợp nhập khẩu theo ủy thác thì phải có văn bản ủy thác nhập khẩu;
- Bản chính giấy xác nhận của nhà sản xuất máy móc, thiết bị về năm sản xuất và tiêu chuẩn của máy móc, thiết bị đáp ứng các tiêu chí theo quy định;
- Chứng thư giám định được cấp bởi một tổ chức giám định được chỉ định đáp ứng các yêu cầu quy định.
Trường hợp đặc biệt:
Thành phần hồ sơ bao gồm:
- Văn bản đề nghị cho phép nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng giải trình liên quan đến:
- Sự cần thiết phải nhập khẩu máy móc, thiết bị để bảo đảm duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh;
- Phương án sử dụng; và
- Sự cần thiết của máy móc, thiết bị dự kiến nhập khẩu trong dây chuyền công nghệ.
- Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp có đóng dấu của doanh nghiệp;
- Chứng thư giám định được cấp bởi một tổ chức giám định được chỉ định đáp ứng các yêu cầu quy định.
Trình tự, thủ tục và hồ sơ nhập khẩu dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng
Trình tự, thủ tục nhập khẩu dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng
- Doanh nghiệp nộp 01 bộ hồ sơ nhập khẩu và tài liệu quy định tại khoản 1 Điều 7 QĐ 18/2019 về Cơ quan hải quan, nơi đăng ký tờ khai hải quan;
- Cơ quan hải quan chỉ làm thủ tục thông quan theo quy định khi hồ sơ nhập khẩu và tài liệu quy định tại khoản 1 Điều 7 QĐ 18/2019 đầy đủ, hợp lệ và chứng thư giám định ghi kết luận dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng đáp ứng yêu cầu tại Điều 5 QĐ 18/2019.
Thành phần hồ sơ nhập khẩu dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng
- Hồ sơ nhập khẩu theo quy định của Luật Hải quan;
- Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp có đóng dấu của doanh nghiệp. Trường hợp nhập khẩu theo ủy thác thì phải có văn bản ủy thác nhập khẩu;
- Chứng thư giám định được cấp bởi một tổ chức giám định được chỉ định đáp ứng các điều kiện quy định.
