Câu hỏi: Chi nhánh công ty vốn VN (hạch toán độc lập) có được ký hợp đồng vay với Ngân hàng không?
Luật sư tư vấn:
- Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật Dân sự 2015;
- Thông tư 39/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng
- Nội dung tư vấn
Hợp đồng vay tài sản là môt giao dịch dân sự, mà căn cứ theo Điều 117 BLDS 2015 thì một trong những điều kiện để cho một giao dịch dân sự có hiệu lực là: “a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập.”Chủ thể của một quan hệ dân sự thì phải là cá nhân hoặc pháp nhân, trong trường hợp hộ gia đình, tổ hợp tác và tổ chức khác không có tư cách pháp nhân trong quan hệ dân sự thì các tổ chức trên khi tham gia quan hệ dân sự, các thành viên sẽ tham gia với tư cách cá nhân, nếu không thì các tổ chức này phải ủy quyền bằng văn bản cho một người đại diện để tham gia quan hệ dân sự (khoản 1 Điều 101 BLDS 2015). Vì vậy, để kí kết hợp đồng vay với ngân hàng thì chủ thể bắt buộc phải là cá nhân hoặc pháp nhân.
Theo Điều 84 BLDS 2015: “1. Chi nhánh, văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, không phải là pháp nhân…. 5. Người đứng đầu chi nhánh, văn phòng đại diện thực hiện nhiệm vụ theo ủy quyền của pháp nhân trong phạm vi và thời hạn được ủy quyền.”
Thêm vào đó, theo Điều 7 Thông tư 39/2016/TT-NHNN quy định về điều kiện vay vốn như sau:
“Tổ chức tín dụng xem xét, quyết định cho vay khi khách hàng có đủ các điều kiện sau đây:
- Khách hàng là pháp nhân có năng lực pháp luật dân sự theo quy định của pháp luật. Khách hàng là cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật hoặc từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật
- Nhu cầu vay vốn để sử dụng vào mục đích hợp pháp.
- Có phương án sử dụng vốn khả thi.
- Có khả năng tài chính để trả nợ.[…]
Như vậy, bởi vì chi nhánh công ty không có tư cách pháp nhân nên chi nhánh công ty không thể trở thành một bên chủ thể trong hợp đồng vay với ngân hàng. Chi nhánh cũng không có tài sản độc lập nên không thể tự chịu trách nhiệm với khoản vay của mình.
Trong trường hợp này, có thể đề xuất lên Công ty – đơn vị chủ quản của chi nhánh. Nếu công ty có nhu cầu vay vốn thì công ty sẽ tham gia với tư cách khách hàng độc lập của ngân hàng và việc ký kết hợp đồng vay sẽ thông qua người đại diện theo pháp luật hoặc theo ủy quyền của Công ty.
