Hỏi: Luật sư cho chúng tôi biết những trường hợp nào được sinh con thứ 3 và nếu sinh con thứ 3 có bị xử phạt không?
Trả lời: Về vấn đề bạn hỏi, chúng tôi trả lời như sau:
Theo quy định tại Pháp lệnh số 08/2008/PL-UBTVQH12 thì mỗi cặp vợ chồng có quyền và nghĩa vụ sau: Sinh một hoặc hai con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định.
Trường hợp đặc biệt do chính phủ quy định (nêu trên) được quy định tại điều 2 Nghị định số 20/2010/NĐ-CP, theo đó có 7 trường hợp không vi phạm quy định sinh một hoặc hai con, gồm:
1. Cặp vợ chồng sinh con thứ ba, nếu cả hai hoặc một trong hai người thuộc dân tộc có số dân dưới 10.000 người hoặc thuộc dân tộc có nguy cơ suy giảm số dân (tỷ lệ sinh nhỏ hơn hoặc bằng tỷ lệ chết) theo công bố chính thức của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
2. Cặp vợ chồng sinh con lần thứ nhất mà sinh ba con trở lên.
3. Cặp vợ chồng đã có một con đẻ, sinh lần thứ hai mà sinh hai con trở lên.
4. Cặp vợ chồng sinh lần thứ ba trở lên, nếu tại thời điểm sinh chỉ có một con đẻ còn sống, kể cả con đẻ đã cho làm con nuôi.
5. Cặp vợ chồng sinh con thứ ba, nếu đã có hai con đẻ nhưng một hoặc cả hai con bị dị tật hoặc mắc bệnh hiểm nghèo không mang tính di truyền, đã được Hội đồng Giám định y khoa cấp tỉnh hoặc cấp Trung ương xác nhận.
6. Cặp vợ chồng đã có con riêng (con đẻ):
a) Sinh một con hoặc hai con, nếu một trong hai người đã có con riêng (con đẻ);
b) Sinh một con hoặc hai con trở lên trong cùng một lần sinh, nếu cả hai người đã có con riêng (con đẻ). Quy định này không áp dụng cho trường hợp hai người đã từng có hai con chung trở lên và các con hiện đang còn sống.”
7. Phụ nữ chưa kết hôn sinh một hoặc hai con trở lên trong cùng một lần sinh.
Như vậy, nếu không rơi vào 7 trường hợp trên thì đối tượng nào sinh con thứ ba là vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình. Mặc dù vậy nhưng hiện nay pháp luật không có quy định về xử phạt hành vi này (Nghị định số: 176/2013/NĐ-CP Quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế không có bất cứ quy định nào xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp sinh con thứ 3)
Do đó nếu Ủy ban nhân dân xử phạt vi phạm hành chính khi người dân sinh con thứ ba là sai.
