Luật sư Nguyễn Thanh Hà từ SBLAW đã có bài trả lời phỏng vấn về vụ kiện giữa Vinasun và Grab trên báo Diễn đàn doanh nghiệp.
Mời các bạn đọc nội dung tại đây:
Câu hỏi: Mới đây, tòa án nhân dân thành phố hồ chí minh đã tiếp nhận hồ sơ khởi kiện của vinasun với grap. Theo đó, vinasun cho rằng Vinasun cho biết thu thập bằng chứng bao gồm văn bản, hình ảnh, video… cho thấy Grab vi phạm cạnh tranh bằng hình thức phá giá với việc khuyến mại hơn 90 ngày một năm. Ông nghĩ gì về vụ kiện này?
Trả lời: Trong quá trình kinh doanh, do có sự thay đổi, sự nổi lên của một đối thủ cạnh tranh và ảnh hưởng tới doanh thu, lợi nhuận của một doanh nghiệp thì các doanh nghiệp bị thiệt hại sẽ phải tìm đủ mọi cách để chống lại đối thủ như dùng biện pháp cắt giảm chi phí, đổi mới kinh doanh và một biện pháp cũng rất hiệu quả, đó là sử dụng các công cụ pháp lý, đó là khởi kiện trước các cơ quan tài phán.
Vì vậy, trong trường hợp này, theo tôi quan sát, kể từ khi ra đời của Taxi công nghệ, tôi quan sát thấy Vinasun đã tích cực cắt giảm chi phí, cải tiến dịch vụ và họ cũng thu thập các chứng cứ để chuẩn bị khởi kiện, bảo vệ quyền lợi của mình, đây là một chiến thuật mà nhiều hãng nước ngoài đã sử dụng, đây là lần đầu tiên ở Việt Nam có một công ty sử dụng.
Vụ kiện này là vụ kiện đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, có nghĩa là Vinasun cho rằng họ bị thiệt hại về doanh thu, lợi nhuận do hành vi vi phạm pháp luật của đối thủ như cạnh tranh không lành mạnh, quảng cáo, khuyến mại trái phép.
Theo quan điểm của tôi, tôi hoàn toàn ủng hộ các doanh nghiệp Việt Nam khởi kiện nếu thấy quyền lợi của mình bị vi phạm, đây là một cách hành xử văn minh trong kinh doanh.
Câu hỏi: Vinasun cho rằng, grap vi phạm những quy định của luật cạnh tranh…
Theo quy định thì khuyến mại nhằm cạnh tranh không lành mạnh là 1 hành vi vi phạm Luật Cạnh tranh, cụ thể Điều 100 Luật Thương mại 2005 quy định về các hành vi bị cấm trong hoạt động khuyến mại như sau:
Theo những thông tin DĐDN thu thập được, tại đơn khởi kiện, Vinasun cho rằng suốt thời gian qua, Grab đã có những phương thức cạnh tranh không lành mạnh, khuyến mãi tràn lan, phá giá… gây ảnh hưởng và thiệt hại cho taxi truyền thống như Vinasun. Vinasun cho rằng trong khi việc khuyến mãi phải được đăng ký trước với Sở Công Thương thì Grab lại khuyến mãi tràn lan quanh năm.
Vậy grap có vi phạm luật cạnh tranh không, thưa ông?
Trả lời: Để trả lời được câu hỏi là Grab có vi phạm luật cạnh tranh, luật thương mại hay không từ đó quyết định xem là có gây thiệt hại cho Vinasun hay không? Từ đó đưa ra mức bồi thường thiệt hại mà Grab phải thực hiện, thực sự đây là một quy trình và thủ tục phức tạp.
Điều này phụ thuộc vào chứng cứ mà bên nguyên đơn là Vinasun và đội ngũ luật sư của họ cung cấp cho Toà án, Toà án sau khi nhận được chứng cứ cũng sẽ công khai và cung cấp cho bên bị đơn là Grab.
Grab và các cố vấn pháp lý của họ cũng sẽ phải nghiên cứu các chứng cứ mà toà cung cấp, cung cấp các chứng cứ, lập luận để phản bác yêu cầu của nguyên đơn.
Toà án trên cơ sở chứng cứ, lập luận của nguyên đơn và bị đơn mới xem xét, đánh giá chứng cứ và đưa ra phán quyết về vụ việc này.
Theo quan điểm của tôi, đây là một vụ kiện rất cam go, nguyên đơn và bị đơn và ngay cả Toà án sẽ phải làm việc hết sức vất vả để có thể đưa ra những lập luận và quyết định để bảo vệ được mình.
Một khó khăn nữa là chưa có án lệ cho những vụ việc như thế này và kinh nghiệm quốc tế cũng có thể được xem xét.
Câu hỏi: Nhiều quan điểm cho rằng, taxi truyền thống quá bó buộc bởi điều kiện kinh doanh, ông có đồng tình với quan điểm này không?, thưa ông?
Trả lời: Theo quan điểm của tôi, việc kinh doanh taxi là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, việc gia nhập thị trường với ngành này là quá khó khăn trong thời điểm hiện nay vì bị cạnh tranh dữ dội và một trong những cản trở nữa là những điều kiện kinh doanh khắt khe mà pháp luật quy định.
Ví dự như ở các thành phố lớn, việc tăng số đầu xe taxi của các hãng là không thể do điều kiện hạ tầng, tuy nhiên, việc ra đời của Taxi công nghệ như Grab, Uber lại không bị giới hạn số lượng, điều này cũng gây ra những phản ứng cho các công ty taxi truyền thống.
Rồi việc taxi truyền thống thì bị cấm vào một số tuyến phố vào giờ cao điểm, trong khi mãi gần đây, lệnh cấm này mới được áp dụng cho công ty taxi công nghệ, điều này cũng tạo ra những rào cản cho hoạt động kinh doanh của taxi dù đã chịu các điều kiện khắt khe về kinh doanh.
Câu hỏi: Theo ông, trong vụ khởi kiện này, vinasun, grap bên nào sẽ thắng hay phần thắng thuộc về thị trường? xin ông hãy cho biết lý do mà ông lựa chọn?
Trả lời: Tôi chỉ nhìn vụ việc dưới góc độ luật sư và những người hành nghề luật, đây sẽ là một vụ kiện rất hay và nó thể hiện sự trưởng thành và văn minh của các doanh nghiệp Việt Nam, họ đã biết sử dụng công cụ pháp lý để bảo vệ mình.
Việc thắng hay thua sẽ phụ thuộc nhiều vào sự chuẩn bị về chứng cứ, lập luận của 2 bên và toà án sẽ bị thuyết phục bởi những lập luận và ý kiến sắc sảo và chứng cứ xác thực hơn.
Tôi dự đoán, toà án sẽ rất khó khăn để đưa ra phán quyết bởi vì phán quyết sẽ làm thay đổi tương quan giữa taxi truyền thống và công nghệ và nó cũng sẽ là một án lệ hay cho nền tư pháp Việt Nam.
Tôi chỉ mong Toà án khách quan, lắng nghe và tôn trọng đầy đủ ý kiến của các bên, áp dụng triệt để nguyên tắc tranh tụng theo tinh thần cải cách tư pháp và để cho báo chí, doanh nghiệp và người dân được theo dõi.
