Câu hỏi: Tôi và vợ đã ly thân hơn 6 tháng, con mới 17 tháng nên theo mẹ về bên ngoại ở. Bây giờ tôi quyết định ly hôn, nhưng yêu cầu của vợ là phải tách hộ khẩu của con (theo hộ khẩu bên nội) về hộ khẩu bên ngoại, như vậy mới đồng ý ký tên ly dị. Quý công ty tư vấn giúp mình trường hợp này.
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luatajc ủa chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Theo thông tin bạn cung cấp thì hai vợ chồng bạn đã ly thân hơn 6 tháng, con bạn hiện mới 17 tháng và đang cùng mẹ ở bên nhà ngoại. Và bạn muốn ly hôn nhưng vợ bạn yêu cầu phải tách hộ khẩu của con bạn từ hộ khẩu bên nội để nhập bên nhà ngoại mới đồng ý ký vào đơn ly hôn.
Trước hết, về vấn đề ly hôn của hai vợ chồng bạn:
Căn cứ theo quy định tại khoản 14 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Đồng thời, căn cứ theo quy định tại Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì:
“Điều 51. Quyền yêu cầu giải quyết ly hôn
1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
2. Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi”.
Trong trường hợp của bạn thì con của bạn đã 17 tháng tuổi, và bạn đang muốn ly hôn, thì căn cứ theo quy định tại Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 nêu trên thì trong trường hợp này, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu ly hôn theo hai hình thức: ly hôn thuận tình hoặc ly hôn đơn phương. Trong đó:
– Đối với trường hợp ly hôn thuận tình:
Căn cứ theo quy định tại Điều 55 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì ly hôn thuận tình là trường hợp cả hai vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, cùng tự nguyện, đồng ý ký vào đơn yêu cầu ly hôn (đơn ly hôn). Đây là trường hợp được áp dụng khi mà cả hai vợ chồng bạn đã thỏa thuận được với nhau và tự nguyện, thống nhất các vấn đề cần giải quyết khi ly hôn.
Trong trường hợp này, khi hai bên tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận với nhau về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con thì trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của người vợ và con thì Tòa án sẽ công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không đảm bảo quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án sẽ giải quyết.
Hiện nay vợ chồng bạn đang ly thân, và con thì đang ở với mẹ bên nhà ngoại. Bạn muốn ly hôn nhưng người vợ nêu ra yêu cầu là chỉ đồng ý nếu bạn tách, chuyển hộ khẩu của con bạn từ hộ khẩu chung với họ nội, và nhập vào hộ khẩu của bên họ ngoại thì mới ký vào đơn ly hôn. Có thể thấy rằng, với yêu cầu này, bạn hoàn toàn có thể đồng ý hoặc không đồng ý ở đây. Nếu trong trường hợp bạn đồng ý, và thực hiện được việc chuyển hộ khẩu của con bạn từ hộ khẩu của bên nội để nhập sang hộ khẩu của bên ngoại thì bạn có thể nộp đơn để yêu cầu ly hôn thuận tình.
Nếu trong trường hợp bạn không đồng ý thì bạn chỉ có thể thực hiện ly hôn theo trường hợp ly hôn đơn phương.
– Đối với trường hợp ly hôn đơn phương:
Ly hôn đơn phương được hiểu là hình thức ly hôn theo yêu cầu của một bên, tức là chỉ có một bên vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn và bên còn lại không có yêu cầu ly hôn, không ký vào đơn ly hôn. Trong trường hợp này, thì Tòa án chỉ thụ lý đơn và giải quyết cho bạn được ly hôn khi thuộc vào một trong các trường hợp quy định tại Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
“Điều 56. Ly hôn theo yêu cầu của một bên
1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
2. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
3. Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia”.
Trong trường hợp của bạn, bạn chỉ đưa ra thông tin là hai vợ chồng bạn đã ly thân 6 tháng, nhưng lại không nói rõ hai vợ chồng bạn ly thân vì lý do gì, có hành vi bạo lực gia đình xảy ra hay không, có hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ của vợ, chồng hay không, do vậy, bạn cần căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể của mình để xác định lý do ly hôn đơn phương thích hợp. Hiện tại pháp luật chỉ hạn chế quyền yêu cầu đơn phương ly hôn của chồng đối với vợ trong trường hợp vợ đang mang thai hoặc nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi, trường hợp con của bạn đã 17 tháng tuổi, vì vậy, bạn sẽ không bị hạn chế quyền yêu cầu đơn phương ly hôn. Khi ly hôn đơn phương, bạn không cần vợ bạn ký tên vào đơn.
Thứ hai về vấn đề tách hộ khẩu con của bạn từ hộ khẩu chung với bên nội và nhập chung vào hộ khẩu với bên ngoại.
Trước hết, con của bạn mới 17 tuổi, là người chưa thành niên. Theo quy định tại Điều 13 Luật cư trú năm 2006 thì:
“Điều 13. Nơi cư trú của người chưa thành niên
1. Nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha, mẹ; nếu cha, mẹ có nơi cư trú khác nhau thì nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha hoặc mẹ mà người chưa thành niên thường xuyên chung sống.
2. Người chưa thành niên có thể có nơi cư trú khác với nơi cư trú của cha, mẹ nếu được cha, mẹ đồng ý hoặc pháp luật có quy định”.
Theo thông tin bạn cung cấp, hiện tại con của bạn đang có chung hộ khẩu thường trú với bên nhà nội. Nay vợ bạn yêu cầu bạn phải cắt hộ khẩu của con bạn từ hộ khẩu hiện tại sang nhập vào hộ khẩu của bên ngoại. Khi bạn thực hiện yêu cầu của vợ bạn đồng nghĩa với việc thay đổi nơi đăng ký thường trú của con bạn.
Để có thể thay đổi nơi đăng ký thường trú của con bạn, thì căn cứ theo quy định tại Điều 13 Luật cư trú năm 2006 sửa đổi năm 2013 thì cần đáp ứng điều kiện:
– Nơi đăng ký thường trú mới là nơi con bạn thường xuyên sinh sống.
– Nơi đăng ký thường trú mới của con bạn là nơi có cha, mẹ của bé thường xuyên sinh sống. Trong trường hợp nơi cư trú mới của bé khác nơi ở của cha, mẹ bé, cụ thể là trong trường hợp chuyển đến nhập hộ khẩu vào nhà ngoại nhưng nhà ngoại không phải là nơi đăng ký thường trú của cha, hoặc mẹ thì phải được cha, mẹ của bé đồng ý.
– Đồng thời, con của bạn mà muốn nhập hộ khẩu vào nhà ngoại thì phải được chủ hộ đồng ý cho nhập hộ khẩu bằng văn bản (theo quy định tại Điều 19, Điều 20 Luật cư trú năm 2006, sửa đổi bổ sung năm 2013).
Về thủ tục cắt khẩu của con bạn ở hộ khẩu hiện tại và chuyển đến đăng ký thường trú tại nơi ở mới của trẻ em dưới 6 tuổi sẽ do cha, mẹ, người đại diện hợp pháp của bé thực hiện.
Tuy nhiên, bạn có thể xem xét về yêu cầu của vợ bạn vì việc chuyển hộ khẩu thường trú của con bạn sang bên nhà ngoại chỉ mang ý nghĩa xác định địa chỉ đăng ký thường trú của con bạn, chứ không có ý nghĩa ngăn cản quyền làm cha, quyền nuôi con của bạn. Đồng thời, hiện nay bạn muốn ly hôn, mà con bạn chỉ mới 17 tháng tuổi thì căn cứ theo khoản 2, khoản 3 Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì con của bạn sẽ được giao trực tiếp cho mẹ nuôi, trừ trường hợp vợ bạn không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, nuôi dưỡng con, hoặc hai vợ chồng bạn có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Trong trường hợp sau khi ly hôn, con của bạn được giao trực tiếp cho người mẹ nuôi thì nơi thường xuyên sinh sống của đứa bé sẽ được xác định là nơi mà vợ bạn thường xuyên sinh sống. Do vậy, bạn có thể cân nhắc trong việc có nên chuyển hộ khẩu cho con bạn từ hộ khẩu bên nội sang bên hộ khẩu bên nhà ngoại hay không?
Xem thêm: Luật sư tư vấn luật hôn nhân gia đình
Xem thêm: Luật sư tư vấn ly hôn
